Klimaatwake Leuven

Hoe verwerk je alarmerend klimaatnieuws zonder je levensgeluk te verliezen? Tijdens onze Klimaatwakes kan je zorgen delen en inspiratie vinden in de aanpak van de klimaatcrisis. We bieden steun aan iedereen die bezorgd is over het klimaat en wil bijdragen aan verandering.
Tijdens elke Klimaatwake krijg je zinvolle input van een expert in relevante thema’s verbonden aan de klimaatcrisis, zoals verlies van biodiversiteit, klimaatrechtvaardigheid, de rol van de overheid, en meer.
Daarnaast nodigen we telkens ook een interessante artiesten uit die schoonheid en troost bieden door muziek en poëzie. We sluiten telkens af met een hoopvol stilteritueel en warme thee.And Then Came Fall, de band rond singer-songwriter Annelies Tanghe en multi-instrumentalist/producer Sam Pieter Janssens, zorgt bij elke Klimaatwake voor prachtige muziek die uitnodigt om naar te luisteren en samen te zingen.
PROGRAMMA 9 DECEMBER
In Archief van mogelijk verlies brengt Tine Hens een ode aan wat dreigt te verdwijnen: planten, dieren en natuurverschijnselen die onze wereld vormgeven. Een troostende en zintuiglijke reis door schoonheid, rouw en liefde voor de aarde.
Archief van mogelijk verlies.
Tine Hens vertelt het verhaal van evenveel gewone planten en dieren, maar ook natuurverschijnselen als sneeuwgletsjers of iets schijnbaars vanzelfsprekend als ‘de duisternis’ die dreigen te verdwijnen door te intense menselijke activiteit.
Tijdens de Klimaatwake luisteren we ook naar de originele compositie van Ellen Jacobs, waarin het geluid van korenbloemen, leeuweriken, smeltende gletsjers, vuurvliegjes, sneeuw, olmen, kieviten, spreeuwenzwermen, vroedmeesterpadden samenkomen.
Dat er tegen 2100 nog amper gletsjers in de Alpen resten en dat deze monumentale, bovenmenselijke ijsrivieren smelten omdat de menselijke welvaart verslaafd is geraakt aan fossiele brandstoffen waarmee we steeds meer artificiële intelligentie voeden terwijl we natuurlijk schoonheid vernietigen.
Dat palingen meer met uitsterven bedreigd zijn dan panda’s en iedere paling een mysterie is omdat geen mens ooit de paring van de paling zag of een pas bevrucht eitje van een paling vond en dat iedere paling die hier in rivieren of beken leeft, al een reis van zeker 7000 kilometer achter de rug heeft. Palingen laten zich niet kunstmatig kweken. Iedere paling die wordt opgegeten, is in het wild opgevist.
Dat olmen ooit langs alle lanen, kanalen, op dorpspleinen stonden tot ze geveld werden door een schimmel waardoor ze nog wel als jonge boom kunnen bestaan maar nooit meer volwassen worden en ze nooit dik genoeg worden om de houtindustrie te dienen.
Dat kieviten eieren leggen op akkers en velden maar niet snel genoeg broeden om te vermijden dat mestinjecteurs, sproeimachines, maaiers de eieren vermorzelen, waardoor er steeds minder kievitjongen geboren worden of de intense landbouwactiviteiten overleven.
Dat vuurvliegen licht geven zonder elektriciteit, dat onder ieder weg die we ooit aanlegden, iedere wijk die we neerzetten, iedere fabriek die we bouwden ooit vuurvliegen woonden maar dat ze nu vooral sterven omdat ze de liefde willen bedrijven met straatlantaarns waarmee wij onze angst voor de nacht verjagen.
Dat muziek bestond voor de mens er was en dat vissen de eerste luisteraars waren. De zesde sokkel laat de compositie van Ellen Jacobs horen, gebaseerd op eigen opnames van sneeuw, vroedmeesterpadden, leeuweriken, kieviten, spreeuwenzwermen, vuurvliegen, palingen, olmen, korenbloemen. De opnames van gletsjers werden gemaakt door Roman Gavryliuk en Benedikt Alphart.
Over Tine Hens
Tine Hens (Leuven, 1974) is historicus, journalist en auteur van Het klein verzet (EPO, 2015), een verslag van een tocht door Europa naar hoe het anders kan; Het is allemaal de schuld van de Chinezen! (EPO, 2021) over typische dooddoeners in klimaatgesprekken en De wereld die we delen, (EPO, 2022) over de mens als deel van al het leven op deze planeet.
Over Ellen Jacobs
Ellen Jacobs (1996) studeerde in juni 2021 af aan het KASK & Conservatorium in Gent als componist bij Daan Janssens en kreeg masterclasses van componisten als Oscar Bettison, Ansgar Beste en Malin Bång. Ze werkte onder andere met HERMES ensemble, Erämaa Trio, Virago Symphony Orchestra, gitaarduo STOOM en núna ensemble. In haar praktijk zoekt ze de grens tussen de geluiden die ons omgeven en muziek.

Programma Klimaatwake 14 oktober
“Klimaatverdriet onder ogen”
Het verdriet om wat we verliezen — onze natuur, onze toekomst, onze veiligheid — is écht. En soms zó overweldigend dat we liever wegkijken. Maar om verandering mogelijk te maken, moeten we eerst durven voelen. Op maandagavond 14 oktober komen we samen in Leuven voor een ingetogen maar hoopvolle Klimaatwake. We creëren ruimte voor verdriet, voor verbondenheid en voor het zoeken naar kracht en betekenis in deze moeilijke tijden.
Zit het klimaat de hele dag in je achterhoofd? Kun je het onderwerp niet loslaten en raak je daarvan uitgeput? Of durf je juist niet meer naar het nieuws te kijken, omdat je daar intens verdrietig van wordt? Voel je weinig begrip in je eigen omgeving?
Gunter De kinder van de Stichting Klimaatpsychologie geeft ons handvaten om mentaal beter te kunnen dealen met de klimaatcrisis. Omdat zorgen voor de wereld ook zorgen voor jezelf betekentMet meer dan 35 jaar ervaring als psycholoog en psychotherapeut zet Gunter zich vandaag, geïnspireerd door zijn drie dochters, in voor een bijzonder engagement: het psychologisch ondersteunen van klimaatactivisten.Hij werkt momenteel in de mobiele werking van Yuneco (kinder- en jeugdpsychiatrie ZORG Leuven*Kortenberg) en runt daarnaast een privépraktijk voor volwassenen in Leuven. Vanuit die brede expertise bouwt hij aan een laagdrempelig en professioneel ondersteuningsaanbod voor mensen die zich inzetten voor het klimaat.Klimaatactivisme gaat vaak gepaard met intense emoties: hoop, woede, machteloosheid, vermoeidheid. Om hiermee om te kunnen gaan, is er nood aan psychologische zorg op maat. Het aanbod omvat:Systematische debriefings
na actiesGroepssessies rond de psychologische impact van klimaatproblematiekenIndividuele kortdurende begeleiding als bijkomende ondersteuning
Tijdens de klimaatwake zal hij stilstaan bij de motieven, maar vooral bij de gevoelens van klimaatactivisten. Wat betekent het om deze wereld te zien zoals zij die zien? En wat doet dat met een mens? Want wie zich inzet voor het klimaat, verdient ook zelf zorg en ondersteuning.
Stefaan Vandelacluze vertelt over zijn project 'Hoe bouw ik een gletsjer?', een performatief manifest over water, klimaat, kunst en hoop.✨ De wake wordt gecureerd en gepresenteerd door twee jonge klimaatactivisten:
Marian Jones (18) – oprichter van Kids for Climate, student psychologie aan de KU Leuven
Roos Monbaliu (17) – student Taal & Communicatie, vurige stem voor klimaatrechtvaardigheid
Samen brengen ze hun persoonlijke verhalen, reflecties en hoopvolle blik op de toekomst. Hun boodschap: "Er is kracht in kwetsbaarheid. En er is hoop, zolang we blijven bewegen."